Yuriy Fatykhov*, Oleg Ageev*, Alexander Ivanov**, Marek Jakubowski***, Daniel Dutkievicz***, Andrzej Dowgiallo***
*Kaliningrad State Technical University, Russia; **Western Branch of the Federal State Budgetary Educational Institution of Higher Education "Russian Presidential Academy of National Economy and Public Administration", Russia; ***Koszalin University of Technology, Poland
corresponding author’s e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Abstract
The most competitive fish product is fresh or frozen fillets. The yield of the fin-ished product is 40...50%. Waste from production is sent to livestock, birds for feeding and other purposes, as well as disposed of, which does not correspond to environmental safety. The bone components of fish are valuable secondary raw materials containing a wide range of macro nutrients and minerals. Their most rational use is to obtain bio-logically active additives on their basis. The object of research is cod bone tissue. The technology of obtaining a natural mineral additive from bone tissue is substantiated. After boiling, the bone tissue is cleared of muscle tissue, while the content of minerals remains high. Vacuum drying of the grinded product allows it to be stored for a long time without compromising its quality. The rational values for vacuum drying of bone waste are given. The conditions of storage of finely grinded mineral bone additive are considered. The ways of its rational industrial use as a biologically active additive are determined.

Keywords
cod, bone tissue, secondary raw materials, minerals, biologically active additive

Produkcja produktu funkcjonalnego przez obróbkę mechaniczną wtórnych surowców ryb

Streszczenie
Najbardziej konkurencyjnym rodzajem produktu rybnego jest świeży lub mrożony filet. W takim przypadku wydajność produktu końcowego wynosi 40...50%. Odpady z produkcji są kierowane na paszę dla zwierząt gospodarskich, ptaków i innych celów, a także są usuwane, co nie odpowiada bezpieczeństwu środowiska. Składniki kostne ryb są cennym surowcem wtórnym zawierającym bogate spektrum makroskładników i minerałów. Najbardziej racjonalnym zastosowaniem jest uzyskanie biologicznie aktywnych dodatków na ich bazie. Jako przedmiot badań wybrano tkankę kostną dorsza. Technologia uzyskiwania naturalnego suplementu mineralnego z tkanki kostnej jest uzasadniona. Po ugotowaniu tkanka kostna uwalnia się od tkanki mięśniowej, a zawartość minerałów pozostaje wysoka. Suszenie próżniowe pokruszonego produktu pozwala przechowywać go przez długi czas bez pogorszenia wskaźników jakości. Podano racjonalne wartości parametrów suszenia próżniowego odpadów kostnych. Uwzględniono warunki przechowywania drobno zmielonych mineralnych suplementów kostnych. Określono sposoby jego racjonalnego zastosowania przemysłowego jako biologicznie aktywnego dodatku.

Słowa kluczowe
dorsz, tkanka kostna, surowce wtórne, minerały, suplement diety

Full text / Pełny tekst
pdf PDF (English)