Mariusz Cholewa, Przemysław Baran
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

Streszczenie
Z uwagi na deficyt gruntów naturalnych w budownictwie lądowym do budowy nasypów stosuje się materiały odpadowe z przemysłu ciężkiego, takie jak: szlaka wielkopiecowa, pyły, popioły, żużel oraz mieszanki tych materiałów. Jednak w przypadku budowli hydrotechnicznych zastosowanie odpadów przemysłowych wymaga uwzględnienia zjawisk wywołanych stałym oddziaływaniem wody. Jest to szczególnie istotne w przypadku wykonywania nasypów mających pełnić funkcję budowli piętrzących wodę. Podstawą prawidłowego zaprojektowania tego typu obiektu jest zapewnienie szczelności oraz stateczności wykonanej konstrukcji. Artykuł przedstawia wyniki badań modelowych dwóch wykonanych w skali zmniejszonej modeli nasypów – jeden został zbudowany tylko z mieszanki popiołowo-żużlowej, drugi wyposażono w ekran uszczelniający i elementy drenujące.
Badania wykazały, że odpad paleniskowy bez odpowiednich zabiegów nie może być wykorzystywany w budownictwie wodnym. W przypadku zawodnienia mieszanki popiołowo-żużlowej zmniejsza się kilkukrotnie wartość spójności. Obliczony współczynnik bezpieczeństwa i wyniki badań modelowych są zbieżne w kwestii wystąpienia utraty stateczności. Należy więc zmniejszyć możliwie skutecznie dopływ wody do korpusu na przykład przez wbudowanie w odpowiednich miejscach nasypu geosyntetycznych elementów uszczelniających i drenujących, zapobiegających zjawiskom sufozji i upłynniania.

Słowa kluczowe
modelowanie przepływu filtracyjnego; mieszanka popiołowo-żużlowa

Pełny tekst
PDF (English)