Krzysztof Kukiełka
Politechnika Koszalińska

Streszczenie
W pracy przedstawiono nowoczesny sposób opracowania numerycznego modelu procesu walcowania gwintów przy wykorzystaniu rachunku wariacyjnego i Metody Elementów Skończonych oraz analizowano wpływ najważniejszych parametrów obróbki. Proces walcowania gwintów rozpatrywano jako geometrycznie, fizycznie oraz termicznie nieliniowy problem, z nieznanymi warunkami brzegowymi w strefie kontaktu narzędzia i przedmiotem. Opisu nieliniowości materiału dokonano modelem przyrostowym uwzględniając wpływ historii odkształceń, prędkości odkształceń i temperatury. Przedmiot (pręt lub rurę) traktuje się, jako ciało, w którym mogą wystąpić odkształcenia termo-sprężyste (w zakresie odkształceń odwracalnych) oraz termiczne, lepkie, plastyczne i fazowe (w zakresie odkształceń nieodwracalnych), z nieliniowym umocnieniem. Ciało to oznaczono skrótowo TE/TVPF (termo-sprężyste/termo-lepko-plastyczno-fazowe). Do budowy modelu materiałowego zastosowano nieliniowy warunek termo-plastyczności Hubera-Mises'a-Hencky'ego, stowarzyszone prawo płynięcia oraz wzmocnienie mieszane (izotropowo-kinematyczne). Uwzględniono również stan materiału po obróbkach poprzedzających przez wprowadzenie początkowych stanów: przemieszczeń, naprężeń, odkształceń, temperatury i ich prędkości. Model matematyczny uzupełniono przyrostowymi równaniami ruchu ciepła oraz warunkami jednoznaczności. Następnie, wprowadzono funkcjonał przyrostowy całkowitej entalpii układu. Z warunku stacjonarności tego funkcjonału wyprowadzono wariacyjne, nieliniowe równanie ruchu ciepła w obiekcie dla typowego kroku przyrostowego.

Słowa kluczowe
walcowanie gwintów, eko-modelowanie, ekologiczne procesy technologiczne, sformułowanie wariacyjne, metoda elementów skończonych

Ecological and Economical Aspects of Modern Modeling of Thread Rolling Process

Abstract
In this study, a modern way to develop a numerical model of the thread rolling process was shown by using variational formulation and the finite element method also the effect of the main process parameters were analyzed. The thread rolling process was considered a geometrical, physical and thermal nonlinear problem with unknown boundary conditions in the contact area of the system, such as the tool and workpiece. The nonlinearity of the material was described using the incremental model, making allowance for the effects of strain, strain rate and temperature history. The work pieces (pipe or bar) have been considered treating an object as a body which can undergo thermo-elastic strains (in the range of reversible strain), thermo, viscous,  plastic and phasis (in the range of permanent strains). This body (thermo-elastic/thermo-visco-plastic-phasis) has been designated as TE/TVPF. The material model was prepared making use of Huber-Mises-Hencky’s nonlinear condition of thermo-plasticity, the associated law of flow and the mixed (isotropic-kinematical) strain hardening. The state of material after pre-processing was also taken into consideration introducing the initial conditions of displacements, strains, stresses, temperature and their rates. Then, the incremental functional as the total enthalpy of the system, were derived. From stationary condition of this functional, nonlinear variational equation of motion and heat transfer for object on the typical incremental step time was derived.

Keywords 
thread rolling, eco-modelling, ecological technological process, variational formulation, Finite Element Method

Pełny tekst / Full text
PDF (English)