Bożena Szejniuk, Katarzyna Budzińska, Anita Jurek, Adam Traczykowski, Magdalena Michalska, Krzysztof Berleć
UTP University of Science and Technology, Bydgoszcz

Streszczenie
Ścieki z zakładów przetwórstwa mięsnego stanowią potencjalne zagrożenie dla środowiska wodnego z powodu obecności w nich wielu drobnoustrojów patogennych, w tym pałeczek Listeria monocytogenes. Kontaminacja tymi bakteriami ścieków nieoczyszczonych jest wysoka o czym świadczy odsetek pozytywnych próbek osiągający poziom do 93%. Celem przeprowadzonych badań było ustalenie tempa eliminacji trzech wybranych szczepów Listeria monocytogenes ATCC 19111; ATCC 19114 oraz ATCC 19115 w ściekach poprodukcyjnych z przetwórstwa mięsnego w temperaturze 4 i 20°C. Badania przeprowadzono zgodnie z normą EN ISO 11290-2:1998/A1:2004. Na początku eksperymentu w próbkach ścieków przechowywanych w temperaturze 4°C liczba komórek L. monocytogenes ATCC 19111 wynosiła 1,5∙108 jtk/ml, ATCC 19114 przyjmowała wartość 2,5∙108 cfu/ml, natomiast ATCC 19115 – 7,5∙107 jtk/ml. W początkowym okresie badań przez pierwsze 4 tygodnie odnotowano nieznaczny spadek liczby komórek L. monocytogenes w przypadku dwóch pierwszych szczepów o jedną jednostkę logarytmiczną, natomiast w przypadku szczepu ATCC 19115 o dwie jednostki. W 11 tygodniu badań nastąpiło zdecydowane obniżenie liczby bakterii wskaźnikowych do poziomu 101jtk w 1 ml ścieków. W kolejnym tygodniu eksperymentu nie odnotowano w ściekach obecności komórek L. monocytogenes ATCC 19111 i ATCC 19115, natomiast bakterie szczepu ATCC 19114 uległy inaktywacji dopiero w 14 tygodniu badań. W temperaturze 4°C wykazano tygodniowe tempo eliminacji bakterii L. monocytogenes ze ścieków od 0,66 (ATCC 19115) do 0,81 (ATCC 19111) log jtk/ml. Z kolei komórki szczepu ATCC 19114 obumierały w tempie 0,74 log jtk/tydzień. W ściekach przechowywanych w temperaturze 20°C początkowa liczba komórek poszczególnych szczepów L.monocytogenes kształtowała się na takim samym poziomie, jak w ściekach w temperaturze 4°C. W przypadku szczepu ATCC 9111 po 4 tygodniach doświadczenia nastąpiło obniżenie liczby bakterii o 4 jednostki logarytmiczne, natomiast w przypadku ATCC 19115 aż o 5 jednostek logarytmicznych. Najdłużej izolowano ze ścieków w temperaturze 20°C komórki szczepu ATCC 19114, ponieważ w 5 tygodniu badań występowały one jeszcze na poziomie 1,5∙101 jtk/ml, gdy tymczasem dwa pozostałe szczepy uległy wcześniej inaktywacji. Obliczenia statystyczne wykazały, że tygodniowe tempo eliminacji badanych bakterii w temperaturze 20°C było zróżnicowane dla poszczególnych szczepów i wynosiło odpowiednio 2,03 log jtk (ATCC 19111), 1,86 log jtk (ATCC 19114) i 1,75 log jtk (ATCC 19115). Uzyskane wyniki badań dowiodły, że w trakcie doświadczenia wszystkie testowane szczepy L. monocytogenes przeżywały krócej w temperaturze 20°C niż w temperaturze 4°C. Teoretyczny maksymalny czas przeżycia pałeczek L. monocytogenes w temperaturze 4°C był najdłuższy dla szczepu ATCC 19114 i wynosił 14,5 tygodni (102 dni), natomiast komórki dwóch pozostałych szczepów ATCC 19111 i ATCC 19115 przeżywały zdecydowanie krócej od 11,9 tygodnia (84 dni) i 11,6 tygodnia (82 dni). Z kolei w temperaturze 20°C czas przeżycia testowanych szczepów był podobny i wynosił od 5,3 tygodni (37 dni) do 5,7 tygodni (40 dni).

Słowa kluczowe
ścieki, Listeria monocytogenes, przeżywalność, temperatura

Elimination of Bacteria Listeria monocytogenes in Sewage from Meat Industry in Varied Temperature Conditions

Key words
sewage, Listeria monocytogenes, survival, temperature

Pełny tekst / Full text
PDF (English)