Grażyna Żukowska*, Stanisław Baran*, Artur Pawłowski**, Magdalena Myszura*, Anna Wójcikowska-Kapusta*, Sylwia Wesołowska*, Małgorzata Pawłowska**
*University of Life Sciences in Lublin; **Lublin University of Technology
Streszczenie
W pracy przestawiono wyniki badań właściwości fizykochemicznych materiałów glebopodobnych utworzonych przez zmieszanie w różnych konfiguracjach i proporcjach gleby piaszczystej, odpadów wydobywczych (zwierciny wydzielone ze zużytej płuczki wiertniczej i przywęglowa skała płonna) oraz osadów ściekowych z mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków komunalnych w Lublinie i oczyszczalni ścieków przemysłowych w Zakładach Azotowych Puławy. Celem badań było opracowanie sposobu tworzenia biologicznie czynnej pokrywy rekultywacyjnej na składowiskach odpadów wiertniczych. Badania prowadzono w testach wazonowych, z wykorzystaniem gryki (Fagopyrum esulentum Moench) i gorczycy (Sinapis alba). Jako mieszanki referencyjne zastosowano samą glebę, glebę z dodatkiem nawozów NPK i glebę zmieszaną z obornikiem. Analizowano zmiany zawartości Corg i Nog., zawartości frakcji labilnych związków organicznych oraz składu frakcyjnego próchnicy w mieszaninach w trakcie eksperymentu. Stwierdzono, że wprowadzenie osadów ściekowych wpłynęło istotnie na zawartość Corg i Nog w mieszaninach. Największą zawartością tych pierwiastków charakteryzowało się podłoże złożone w równych proporcjach wagowych z komponentu mineralnego, który stanowiły odpady wiertnicze oraz komponentu organicznego, który stanowiła mieszanina osadów ściekowych z Lublina i Puław, utworzona w stosunku wagowym 1:1 w odniesieniu do suchej masy. Optymalny udział labilnych związków węgla, pokrywający zapotrzebowanie mikroorganizmów na energię i ograniczający straty węgla organicznego stwierdzono w materiale glebopodobnym utworzonym w wariancie z dodatkiem osadu w dawkach 100 i 200 Mg.ha-1. Dodatek komponentu organicznego wpłynął na skład frakcyjny próchnicy glebowej, co przejawiło się zmniejszeniem udziału związków węgla ulegających ekstrakcji oraz zwiększeniem udziału humin w związkach próchnicznych. Najlepszą jakością próchnicy charakteryzowało się podłoże złożone z odpady wiertniczych oraz komponentu organicznego, zmieszanych w proporcji wagowej 1:1.
Słowa kluczowe
odpady wiertnicze, składowiska, materiał glebopodobny, rekultywacja
Reclamation of Drill Cuttings Landfill
Key words
drill cuttings, landfill, soil-like materials, reclamation
Pełny tekst / Full text
PDF (English)